Pisao članke o Kosovskom zavetu, srpskoj epskoj poeziji i Jovi Jovanoviću Zmaju
Svi danas znaju ko je Nikola Tesla i čime se on bavio. Međutim, malo ljudi zna kakav je on zapravo bio u privatnosti u šta je verovao i šta ga je inspirisalo.
Tesla je bio pravi srpski patriota, odgojen u svetosavskom duhu i kosovskim vrednostima. To mu je toliko bilo važno da je pisao članke o Kosovskom zavetu i srpskoj epskoj poeziji u tada najpoznatijem američkom magazinu Century. Evo jednog isečka iz članka o srpskoj poeziji i Jovanu Jovanoviću Zmaju, kog je Tesla napisao u maju 1894. godine:
Teško da postoji narod koji je doživeo težu sudbinu od srpskog. Sa visine najvećeg sjaja, kada je [srpsko] carstvo zagrlilo skoro čitav severni deo Balkanskog poluostrva, kao i veliki prostor koji danas pripada Austriji, srpski narod je pao u beznadežno ropstvo nakon sudbonosnog boja na Кosovu 1389. godine, ratujući protiv nadmoćnih azijatskih hordi. Evropa nikad neće moći da isplati veliki dug koji duguje Srbima, zato što su oni, žrtvujući i sopstvenu slobodu, zaustavili taj varvarski prodor. Poljaci su pred Bečom, predvođeni Sobjeskim, završili ono što su započeli Srbi i za taj svoj doprinos civilizaciji su nagrađeni slično kao Srbi.
Sve se zbilo na Кosovu polju kada je Miloš Obilić, najslavniji od srpskih junaka, poginuo, ubivši Sultana Murata I pošto ga je pronašao u centru svoje velike vojske. Da nije istorijska činjenica, mnogi bi bili skloni da tu epizodu svrstaju u mit koji se razvio u dodiru sa grčkim i rimskim izvorima. U Milošu, mi vidimo i Mucija [Gaj Mucije Scevola, rimski junak] i Leonidu [spartanskog kralja], pa i više od toga, zato što on ne gine lakom smrću na bojnom polju kao Grk, već svoje junačko delo plaća strašnim mučenjem i smrću. Ne treba se zato čuditi da narod, koji je sposoban da iznedri takve junake, ima poeziju u kojoj praovlađuju duh plemenitosti i viteštva. Čak i nepobedivi Marko Кraljević, kasnije oličenje srpskog junaštva, kad savladava Musu, muslimanskog poglavara, uzviče: "Jao mene do Boga miloga, đe pogubih od sebe boljega!
Nikola Tesla je pored svog naučnog rada, preveo desetak pesama Jovana Jovanovića Zmaja na engleski jezik, smatrajući ga najvećim srpskim pesnikom. Nikola Tesla i Jovan Jovanović Zmaj susreli su se prilikom jedine Tesline posete Beogradu, 2. jula 1892. godine, kada je vozom, preko Novog Sada, došao u Srbiju, a u Beogradu je tom prilikom organizovan svečani doček.
Autor: redportal.rs
